Χαίροις Άνασσα, μητροπάρθενον κλέος, Άπαν γάρ ευδίνητον εύλαλον στόμα, Ρητρεύον, ου σθένει σε μέλπειν αξίως, ιλιγγιά δέ νούς άπας σου τόν τόκον Νοείν, όθεν σε συμφώνως δοξάζομεν.
Η Θεοτόκος, η μητέρα του Κυρίου μας, έζησε σύμφωνα με τους Πατέρες πενήντα πέντε χρόνια και πλέον. Το τέλος της επίγειας ζωής της, κατά την παράδοση τησ Εκκλησίας το πληροφορήθηκε τρεις ημέρες νωρίτερα απο τον γνωστό σ' εκείνην αρχάγγελο Γαβριήλ ο οποίος της είπε ότι είναι καιρός να πάει κοντά στον Υιό της. Ετσι με πόθο να συναντήσει τον Υιό και Θεό της, η Μαρία ανέβηκε στο όρος των Ελαίων για να προσυχηθεί. Αφού προσευχήθηκε γύρισε στο σπίτι της στα Ιεροσόλυμα, έστειλε μήνυμα στούς γνώστους και στους Αποστόλους. Οταν όλοι συγκεντρώθηκαν τους διαβεβαίωσε πως δεν θα τους αφήσει ορφανούς και πως θα εποπτεύει ολόκληρο τον κόσμο. Οταν όλα είχαν τελείωσει ένας βροντερός ήχος συγκλόνισε το σπίτι της Παναγίας.Επείτα υψώνοντας τα δύο της χέρια στον ουρανό, προσευχήθηκε για την ειρήνη όλου του κόσμου και ευλόγησε τους Απόστολους. Υστερα ξάπλωσε στο κρεβάτι και αφού τακτοποίησε το σώμα της παρέδωσε την Πανάγια ψυχή της στα χέρια του Υιού της.
H θαυμαστή παράσταση των Αποστόλων στις τελευταίες στιγμές της Θεοτόκου υποδηλώνει το θέλημα του Θεού να μην παραμένει ο άνθρωπος μόνος του στο τέλος της ζωής του. Το τέλος ενός ανθρώπου είναι ενα εκκλησιαστικό γεγονός μέσα στο σώμα της εκκλησίας. Ο χριστιανός δεν είναι ποτέ μόνος. Τον χαιρετά η Στρατευόμενη και τον υποδέχεται η Θριαμβεύουσα. Αν λοιπόν η έξοδος ενός απλού μέλους είναι γεγονός εκκλησιαστικό, τότε η έξοδος της Πρώτης γυναίκας μέσα στην εκκλησία είναι το κατ' εξοχήν γεγονός. Απήχηση της αλήθειας αυτής είναι ο πάνδημος εορτασμός της Θεοτόκου.
Η γιορτή αυτή στην Ορθοδοξία αποτελεί ενα δεύτερο Πάσχα. Με τον τρόπο αυτό η εκκλησια εκδηλώνει την πίστη και την ελπίδα οτι, όπως το πρώτο μέλος της η Παναγία πέρασε στην ζωή και την χαρά του ουρανού, έτσι και κάθε πιστό μέλος της θα περάσει στο φώς και στην χαρά του ουρανού ακολουθώντας το δρόμο του Αναστημένου Χριστού και της Παναγίας Μητέρας Του.
<<Απόστολοι εκ περάτων, συναθροισθέντες ενθάδε, Γεσθήμανη τω χωρίω, κησεύσατε μου το σώμα>> και συ Υιέ και Θεέ μου παράλαβε και το πνεύμα μου>>.. Κατά την ιστορική και εικονογραφημένη παράδοση, η Θεοτοκός παρέδωσε το πνεύμα της στα χέρια του Υιού και Θεού. Ετσι βλέπουμε ότι στην κοίμηση της Θεοτοκού παρέστη ολόκληρο το σώμα της εκκλησίας , με επικεφαλής τον Κύριο Ιησού. Η εκκλησία κηδεύει το σώμα της Θεομήτορος και η Κεφαλή της, ο Ιησούς Χριστός παραλαμβάνει την παναγία ψυχή της στον ουρανό. Η Θεοτόκος είχε παραστεί στίς τελευταίες στιγμές του Εσταυρωμένου. Τώρα ο Κύριος συμπαρίσταται στις τελευταίες στιγμές της Μητέρας Του. Τότε ο Ιησούς παρέδωσε την Μητέρα του στην φροντίδα του απόστολου Ιωάννη - τώρα πια παραλαμβάνει μόνος του την πάναγνη την ψυχή της.
Οταν η Θεοτόκος παρέδωσε το πνεύμα της οι απόστολοι κήσευσαν το θεοδόχο σώμα της με πολλή ευλάβεια, μεγάλη λαμπαδοφορία και επιτάφιους ύμνους στο χωρίο Γεσθημανή λίγο έξω απο τα Ιεροσολύμα. Μετα απο τρείς ημέρες ο τάφος βρέθηκε κενός. Σε ολόκληρη την γή υπάρχουν δύο μεγάλοι τάφοι: ο Τάφος του Χριστού και ο Τάφος της Παναγίας. Και οι δύο είναι κενοί. Ολοι οι άλλοι τάφοι είναι γεμάτοι με γυμνά οστά. Οι δύο πρώτοι κενοί-άδειοι τάφοι είναι η μεγαλύτερη μαρτυρία για την νίκη του θανάτου και την κοινή ανάσταση των ανθρώπων. Τό θάνατο της Θεοτόκου η εκκλησία τον ονόμασε κόιμηση. Είναι ο πρώτος θάνατος που ονομάστηκε έτσι. Διότι η εκκλησία στο πρόσωπο της Θεοτόκου είδε να εφαρμόζεται απόλυτα ο λόγος του Κυρίου για τον θάνατο σαν ύπνο. Το ότι ο θάνατος της Θεοτόκου ήταν κοίμηση και ύπνος το απέδειξε πρώτη η ίδια, με το χαρούμενο τρόπο που το υποδέχθηκε. Εκείνο όμως που κυρίως μαρτυρεί ότι ο θάνατος της Παναγίας ήταν απλή κοίμηση είναι η ένδοξη μετάσταση του σώματος της στον ουρανό τρεις ημέρες μετά τον θανατό της.
Κατά την παράδοση και την διδασκαλία πολλών εκκλησιαστικών συγγραφέων δύο θαυμαστά και παράδοξα γεγονότα ακολούθησαν την κοίμηση της Θεοτόκου. Πρώτον οτι το σώμα της Παναγίας δεν γνώρισε την φθορά του τάφου και δεύτερον ότι την Τρίτη ημέρα μετά το χωρισμό του απο το Πνεύμα, το πανάγιο σώμα της μετέστη, μεταφέρθηκε δηλαδή στον ουρανό, αφου ενώθηκε με την ψυχή της Θεοτόκου. Η Ανάσταση του Χριστού νίκησε όχι μόνο τον θάνατο αλλά και την φθορά του ανθρωπίνου σώματος. Η αφθαρσία του θεομητορικού σώματος είναι καρπός της αναστάσεως του Χριστού και συνέπεια της παναγίας ζωής της Θεοτόκου. Το σώμα εκείνο που έγινε θρόνος της θεότητας και δοχείο των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος. Δεν ήταν δυνατό να νικηθεί απο την φθορά του τάφου. Το πρωτοφανές αυτό γεγονός που πραγματοποιήθηκε στο σώμα της Παναγίας, καθιερώθηκε έπειτα και για ορισμένους αγίους, τα σώματα των οποίων μένουν άφθορα και άθικτα στον χρόνο. Ο Χριστός όμως στην Μητέρα του θέλησε να προσφέρει κάτι περισσότερο από την αφθαρσία του σώματος, που όπως είπαμε, θα ήταν πια δώρο και για πολλούς άλλους αγίους. Στην Μητέρα του και ιδιαίτερα στο σώμα της που του δάνεισε την ανθρώπινη φύση Του, ο Κύριος επεφύλασσε μια μεγαλύτερη δωρεά : την μετάσταση!..
Η Ορθοδοξία χρησιμοποιεί τον όρο Ανάσταση για την περίπτωση του Χριστού και τον όρο Μετάσταση για την περίπτωση της Παναγίας, επομένως υπάρχει καποία διαφορά, πρόκειται περί της μετάστασης της Θεοτόκου απο τον κόσμο , στην αιωνιότητα, απο την εκκλησία στην Βασιλεία των Ουρανών. Η μετάσταση τοποθετεί την Παναγία στον καιρό της έσχατης κρίσεως κατα της δευτέρας παρουσίας. Δηλαδή είναι ο μοναδικός άνθρωπος που ζεί πρωτος την κοινή ανάσταση όλων των ανθρώπων μετά την κρίση. Η Παναγία έμμελε να είναι και πρώτη στην Ανάσταση. "Οι νεκροί αναστήσονται πρώτον". Η Μετάσταση της Θεοτόκου συνδέεται και με τον δοξασμό της στον ουρανό. Ο Δαυίδ θεωρώντας την ιεραρχική θέση του ανθρώπου μέσα στην δημιουργία έλεγε: Κύριε έπλασες τον άνθρωπο λίγο κατώτερο απο τους αγγέλους... Τώρα όμως με την μετάσταση της Παναγίας και την τιμητική ύψωση της πάνω απο τους αγγέλους η δημιουργική ιεραρχία αλλάζει.
Ο Θεός δημιούργησε ένα καινούργιο δημιούργημα που είναι ανώτερο των αγγέλων. Είναι η τιμιωτέρα των Χερουβίμ και ενδοξότερα ασύγκριτως τωνΣεραφείμ. Της δόθηκε θρόνος Βασιλικός και εκπληρώθηκε κατα γράμμα η προφητική ρήση του Δαυίδ ''παρέστη η Βασίλλισα εκ δεξιών σου''. Την βασιλική θέση της Παναγίας στην ζώη της εκκλησίας την βλέπουμε παντού. Στην λατρεία, όπου δεν υπάρχει ακολουθία χωρίς αναφορά στο πρόσωπο της. Στην εικονογραφία όπου υπάρχει παντού στο ναό το πρόσωπο της σε κεντρική θέση. Ο δοξασμός της Παναγίας στην ορθόδοξη εκκλησία είναι ζωντανός και αδιάκοπος. Η προσευχή της Εκκλησίας βασίζεται κύριως στις πρεσβείες της Παναγίας. Η Ωδή της Θεοτόκου δεσπόζει στην λατρεία της. Οι γιορτές της Παναγίας στολίζουν το ετήσιο στεφάνι του εκκλησιαστικού εορτολογίου. Η Θεοτόκος τιμάται και δοξάζεται σήμερα στον ουρανό και γη ως η Βασίλισσα του κόσμου. Σ' αυτήν την Μητέρα και Κυρία μας ας στείλουμε και εμείς τις προσευχές μας επαναλαμβάνοντας έναν ύμνο απο την σημερινή ημέρα της κοιμήσεως και μεταστάσεώς της : Χαίρε Παντάνασσα Πανύμνητε,Μήτερ Χριστού του Θεού,Χαίρε Βασίλισσα των αγγέλων,Δέσποινα του κόσμουΧαίρε των προφήτων το κήρυγμα,πατριαρχών η δόξαΧαίρε άσπιλε,αμόλυντε,άφθορε Παναγία Χαίρε η των απηλπισμένων η ελπίς και των πολεμουμένων η βοήθειαΧαίρε Κεχαριτωμένη,μετά σου ο Κύριος και δια σου μεθ'ημώνΧαίρε Μαρία Κυρία παντών ημών,χαίρε μήτερ της ζωήςΧαίρε παράδεισε αγιότατε.Χαίρε νύμφη ανύμφευτεΧαίρε αγία αγίων μείζων ,χαίρε νύμφη ανύμγευτεΠαναγία,Παρθένε επάκουσον της φωνής του αχρείου ικετού σου,στεναγμούς της καρδίας πρόσφερε ιν σοι αεννάως ευόδωσον Δέσποινα.Παναγία Παρθένε Θεόνυμφε την οικτράν λειτουργίαν μου δέξαι και Θεώ ευσπλάγχνω προσάγαγε όπως χαίρων δοξάζω Πανάμωμε.
H θαυμαστή παράσταση των Αποστόλων στις τελευταίες στιγμές της Θεοτόκου υποδηλώνει το θέλημα του Θεού να μην παραμένει ο άνθρωπος μόνος του στο τέλος της ζωής του. Το τέλος ενός ανθρώπου είναι ενα εκκλησιαστικό γεγονός μέσα στο σώμα της εκκλησίας. Ο χριστιανός δεν είναι ποτέ μόνος. Τον χαιρετά η Στρατευόμενη και τον υποδέχεται η Θριαμβεύουσα. Αν λοιπόν η έξοδος ενός απλού μέλους είναι γεγονός εκκλησιαστικό, τότε η έξοδος της Πρώτης γυναίκας μέσα στην εκκλησία είναι το κατ' εξοχήν γεγονός. Απήχηση της αλήθειας αυτής είναι ο πάνδημος εορτασμός της Θεοτόκου.
Η γιορτή αυτή στην Ορθοδοξία αποτελεί ενα δεύτερο Πάσχα. Με τον τρόπο αυτό η εκκλησια εκδηλώνει την πίστη και την ελπίδα οτι, όπως το πρώτο μέλος της η Παναγία πέρασε στην ζωή και την χαρά του ουρανού, έτσι και κάθε πιστό μέλος της θα περάσει στο φώς και στην χαρά του ουρανού ακολουθώντας το δρόμο του Αναστημένου Χριστού και της Παναγίας Μητέρας Του.
<<Απόστολοι εκ περάτων, συναθροισθέντες ενθάδε, Γεσθήμανη τω χωρίω, κησεύσατε μου το σώμα>> και συ Υιέ και Θεέ μου παράλαβε και το πνεύμα μου>>.. Κατά την ιστορική και εικονογραφημένη παράδοση, η Θεοτοκός παρέδωσε το πνεύμα της στα χέρια του Υιού και Θεού. Ετσι βλέπουμε ότι στην κοίμηση της Θεοτοκού παρέστη ολόκληρο το σώμα της εκκλησίας , με επικεφαλής τον Κύριο Ιησού. Η εκκλησία κηδεύει το σώμα της Θεομήτορος και η Κεφαλή της, ο Ιησούς Χριστός παραλαμβάνει την παναγία ψυχή της στον ουρανό. Η Θεοτόκος είχε παραστεί στίς τελευταίες στιγμές του Εσταυρωμένου. Τώρα ο Κύριος συμπαρίσταται στις τελευταίες στιγμές της Μητέρας Του. Τότε ο Ιησούς παρέδωσε την Μητέρα του στην φροντίδα του απόστολου Ιωάννη - τώρα πια παραλαμβάνει μόνος του την πάναγνη την ψυχή της.
Οταν η Θεοτόκος παρέδωσε το πνεύμα της οι απόστολοι κήσευσαν το θεοδόχο σώμα της με πολλή ευλάβεια, μεγάλη λαμπαδοφορία και επιτάφιους ύμνους στο χωρίο Γεσθημανή λίγο έξω απο τα Ιεροσολύμα. Μετα απο τρείς ημέρες ο τάφος βρέθηκε κενός. Σε ολόκληρη την γή υπάρχουν δύο μεγάλοι τάφοι: ο Τάφος του Χριστού και ο Τάφος της Παναγίας. Και οι δύο είναι κενοί. Ολοι οι άλλοι τάφοι είναι γεμάτοι με γυμνά οστά. Οι δύο πρώτοι κενοί-άδειοι τάφοι είναι η μεγαλύτερη μαρτυρία για την νίκη του θανάτου και την κοινή ανάσταση των ανθρώπων. Τό θάνατο της Θεοτόκου η εκκλησία τον ονόμασε κόιμηση. Είναι ο πρώτος θάνατος που ονομάστηκε έτσι. Διότι η εκκλησία στο πρόσωπο της Θεοτόκου είδε να εφαρμόζεται απόλυτα ο λόγος του Κυρίου για τον θάνατο σαν ύπνο. Το ότι ο θάνατος της Θεοτόκου ήταν κοίμηση και ύπνος το απέδειξε πρώτη η ίδια, με το χαρούμενο τρόπο που το υποδέχθηκε. Εκείνο όμως που κυρίως μαρτυρεί ότι ο θάνατος της Παναγίας ήταν απλή κοίμηση είναι η ένδοξη μετάσταση του σώματος της στον ουρανό τρεις ημέρες μετά τον θανατό της.
Κατά την παράδοση και την διδασκαλία πολλών εκκλησιαστικών συγγραφέων δύο θαυμαστά και παράδοξα γεγονότα ακολούθησαν την κοίμηση της Θεοτόκου. Πρώτον οτι το σώμα της Παναγίας δεν γνώρισε την φθορά του τάφου και δεύτερον ότι την Τρίτη ημέρα μετά το χωρισμό του απο το Πνεύμα, το πανάγιο σώμα της μετέστη, μεταφέρθηκε δηλαδή στον ουρανό, αφου ενώθηκε με την ψυχή της Θεοτόκου. Η Ανάσταση του Χριστού νίκησε όχι μόνο τον θάνατο αλλά και την φθορά του ανθρωπίνου σώματος. Η αφθαρσία του θεομητορικού σώματος είναι καρπός της αναστάσεως του Χριστού και συνέπεια της παναγίας ζωής της Θεοτόκου. Το σώμα εκείνο που έγινε θρόνος της θεότητας και δοχείο των χαρισμάτων του Αγίου Πνεύματος. Δεν ήταν δυνατό να νικηθεί απο την φθορά του τάφου. Το πρωτοφανές αυτό γεγονός που πραγματοποιήθηκε στο σώμα της Παναγίας, καθιερώθηκε έπειτα και για ορισμένους αγίους, τα σώματα των οποίων μένουν άφθορα και άθικτα στον χρόνο. Ο Χριστός όμως στην Μητέρα του θέλησε να προσφέρει κάτι περισσότερο από την αφθαρσία του σώματος, που όπως είπαμε, θα ήταν πια δώρο και για πολλούς άλλους αγίους. Στην Μητέρα του και ιδιαίτερα στο σώμα της που του δάνεισε την ανθρώπινη φύση Του, ο Κύριος επεφύλασσε μια μεγαλύτερη δωρεά : την μετάσταση!..
Η Ορθοδοξία χρησιμοποιεί τον όρο Ανάσταση για την περίπτωση του Χριστού και τον όρο Μετάσταση για την περίπτωση της Παναγίας, επομένως υπάρχει καποία διαφορά, πρόκειται περί της μετάστασης της Θεοτόκου απο τον κόσμο , στην αιωνιότητα, απο την εκκλησία στην Βασιλεία των Ουρανών. Η μετάσταση τοποθετεί την Παναγία στον καιρό της έσχατης κρίσεως κατα της δευτέρας παρουσίας. Δηλαδή είναι ο μοναδικός άνθρωπος που ζεί πρωτος την κοινή ανάσταση όλων των ανθρώπων μετά την κρίση. Η Παναγία έμμελε να είναι και πρώτη στην Ανάσταση. "Οι νεκροί αναστήσονται πρώτον". Η Μετάσταση της Θεοτόκου συνδέεται και με τον δοξασμό της στον ουρανό. Ο Δαυίδ θεωρώντας την ιεραρχική θέση του ανθρώπου μέσα στην δημιουργία έλεγε: Κύριε έπλασες τον άνθρωπο λίγο κατώτερο απο τους αγγέλους... Τώρα όμως με την μετάσταση της Παναγίας και την τιμητική ύψωση της πάνω απο τους αγγέλους η δημιουργική ιεραρχία αλλάζει.
Ο Θεός δημιούργησε ένα καινούργιο δημιούργημα που είναι ανώτερο των αγγέλων. Είναι η τιμιωτέρα των Χερουβίμ και ενδοξότερα ασύγκριτως τωνΣεραφείμ. Της δόθηκε θρόνος Βασιλικός και εκπληρώθηκε κατα γράμμα η προφητική ρήση του Δαυίδ ''παρέστη η Βασίλλισα εκ δεξιών σου''. Την βασιλική θέση της Παναγίας στην ζώη της εκκλησίας την βλέπουμε παντού. Στην λατρεία, όπου δεν υπάρχει ακολουθία χωρίς αναφορά στο πρόσωπο της. Στην εικονογραφία όπου υπάρχει παντού στο ναό το πρόσωπο της σε κεντρική θέση. Ο δοξασμός της Παναγίας στην ορθόδοξη εκκλησία είναι ζωντανός και αδιάκοπος. Η προσευχή της Εκκλησίας βασίζεται κύριως στις πρεσβείες της Παναγίας. Η Ωδή της Θεοτόκου δεσπόζει στην λατρεία της. Οι γιορτές της Παναγίας στολίζουν το ετήσιο στεφάνι του εκκλησιαστικού εορτολογίου. Η Θεοτόκος τιμάται και δοξάζεται σήμερα στον ουρανό και γη ως η Βασίλισσα του κόσμου. Σ' αυτήν την Μητέρα και Κυρία μας ας στείλουμε και εμείς τις προσευχές μας επαναλαμβάνοντας έναν ύμνο απο την σημερινή ημέρα της κοιμήσεως και μεταστάσεώς της : Χαίρε Παντάνασσα Πανύμνητε,Μήτερ Χριστού του Θεού,Χαίρε Βασίλισσα των αγγέλων,Δέσποινα του κόσμουΧαίρε των προφήτων το κήρυγμα,πατριαρχών η δόξαΧαίρε άσπιλε,αμόλυντε,άφθορε Παναγία Χαίρε η των απηλπισμένων η ελπίς και των πολεμουμένων η βοήθειαΧαίρε Κεχαριτωμένη,μετά σου ο Κύριος και δια σου μεθ'ημώνΧαίρε Μαρία Κυρία παντών ημών,χαίρε μήτερ της ζωήςΧαίρε παράδεισε αγιότατε.Χαίρε νύμφη ανύμφευτεΧαίρε αγία αγίων μείζων ,χαίρε νύμφη ανύμγευτεΠαναγία,Παρθένε επάκουσον της φωνής του αχρείου ικετού σου,στεναγμούς της καρδίας πρόσφερε ιν σοι αεννάως ευόδωσον Δέσποινα.Παναγία Παρθένε Θεόνυμφε την οικτράν λειτουργίαν μου δέξαι και Θεώ ευσπλάγχνω προσάγαγε όπως χαίρων δοξάζω Πανάμωμε.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου